İş Göremezlik Rapor Bildirimi Nasıl Yapılır

Bir işyerinde çalışırken rahatsızlanarak sağlık kuruluşlarında muayene ve tedavi olan işçilerin almış oldukları geçici işgöremezlik raporları hakkında çalışılmadığına dair bildirim girişinin nasıl yapılacağı ve dikkat edilmesi gereken hususlar, yeniden düzenlenmiş bulunmaktadır.

Sosyal Güvenlik Kurumu, 06.04.2013 tarihli 2013/19 sayılı Genelgesiyle yaptığı yeni düzenlemelerle, çalışılmadığına dair bildirim girişi zorunluluğunu büyük ölçüde ortadan kaldırmıştır. Ancak bu arada, idari para cezası uygulanabilmesi için Kurumca tebligat gönderilmesi zorunluluğu kaldırılmış ve yasal süresinde işgöremezlik raporu gereği çalışamazlık bildirimini yapmayanlara doğrudan idarî para cezası uygulanacağı öngörülmüştür.

Resmi Gazete'nin 12.05.2010 tarihli nüshasında yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan 'İstirahatlı Olan Sigortalıların İşyerinde Çalışmadıklarına Dair Bildirimin İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumu'na Gönderilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ' ile getirilen düzenlemedeki istirahat raporu alan 4/a sigortalılarının (işçilerin) istirahatlı oldukları sürelerde işyerinde çalışmadıklarına dair bildirimin Sosyal Güvenlik Kurumu'na elektronik ortamda (internet kanalıyla) yapılmasının usul ve esasları hakkında, 02.03.2013 tarih ve 28575 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğle ve 06.04.2013 tarihli 2013/19 sayılı SGK Genelgesiyle çalışılmadığına dair bildirim girişi hakkındaki değişiklik, iki önemli konuda yapılmış bulunmaktadır:
1- Çalışamazlık kaydının Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilme süresi; sigortalılarca hak edilen istirahat süresinin bitimini takip eden 5 işgününden, sigortalıların hak ettikleri istirahat süresinin bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait aylık prim hizmet belgesinin (APHB'nin) verileceği son gün mesai bitimine kadar uzatılmıştır.

2- Aylık Prim Hizmet Belgesinde (APHB'nde) eksik gün nedeni, 01 istirahat kodu ile bildirilen sigortalılar için bu bildirimin çalışılmadığına dair bildirim yerine geçeceği hükmü eklenmiş ve aylık prim ve hizmet belgesinde 01 istirahatlı kodu ile Kuruma bildirilen sigortalılar için ayrıca çalışamazlık kaydı girilmesi zorunluluğu kaldırılmıştır.

Bu değişikliklerin uygulanmasında, 02.03.2013 tarihi öncesi geçici işgöremezlik raporları için ayrı bir uygulama, 02.03.2013 tarihi sonrası geçici işgöremezlik raporları için ise ayrı bir uygulama ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, önce 02.03.2013 tarihi öncesi raporlar için yapılacak uygulamayı ve sonra da 02.03.2013 tarihi sonrası raporlar için yapılacak uygulamayı anlatacağım.
a-02.03.2013 tarihi öncesi raporların bildirilmesi işlemleri: Değişiklik öncesi tebliğ hükmüne göre, işverenlerce;
-10 günden kısa süreli istirahatlarda istirahatın bittiği günü takip eden 5 işgünü içinde,
-10 gün ve daha uzun süreli istirahatlarda ise 10'ar günlük sürelerin bittiği günü takip eden 5 iş günü içinde,
-Son 10 günlük süreden arta kalan istirahat süresinin bittiği günü takip eden 5 işgünü içinde,
Bildirilmelidir. Buna göre işverenlerin çalışamazlık kaydı girişi ile ilgili SGK tarafından yapılacak tebligatları dikkate almaları, aylık prim ve hizmet belgesi ile 01 (istirahat) kodu ile bildiremedikleri, 02.03.2013 tarihi öncesi çalışanlarına ait raporları çalışamazlık kaydı giriş ekranı vasıtasıyla en geç tebligatların kendilerine tebliğ edildiği 5 işgünü içinde elektronik ortamda Sosyal Güvelik Kurumuna bildirmeleri gerekmektedir. Ayrıca yapılacak denetimlerde tebligat çekilmeden de ceza uygulanması riski bulunduğu için tebligat beklenilmeden de giriş işlemlerinin yapılması gerekmektedir. Aksi takdirde yukarıda açıklanan hususlar doğrultusunda idari para cezasına maruz kalacaklardır.

b-02.03.2013 tarihi sonrası raporların bildirilmesi işlemleri: 02.03.2013 tarihi itibariyle yapılan tebliğ değişikliği sonrası, 02.03.2013 tarihinden sonra alınan raporların, kural olarak, http://www.sgk.gov.tr internet adresinde 'İŞVEREN' menüsü, 'Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi', 'Kullanıcı Şifre Ekranı', 'Çalışılmadığına Dair Bildirim İşlemleri', 'Giriş' bölümünde yer alan bilgiler kaydedilmek suretiyle işverenler tarafından sigortalıların hak ettikleri istirahat süresinin bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait aylık prim hizmet belgesinin verileceği son gün mesai bitimine kadar (yani içinde bulunduğu ayı izleyen ayın 23'ünde saat 23.59'a kadar) elektronik ortamda Kuruma gönderilmesi zorunludur. Böylece işgöremezlik –çalışamazlık- bildirimi girişi, kolaylaştırılmış olmaktadır.