Analık Hali İş Göremezlik Ödeneği

** Analık halinin tanımı
Kanunun 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında, analık hali, sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin
sigortalı olmayan eşinin, kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadının ya da gelir
veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşinin gebeliğinin başladığı tarihten itibaren doğumdan
sonraki ilk sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise ilk on haftalık süreye kadar olan gebelik ve
analık hali ile ilgili rahatsızlık ve özürlülük halleri olarak tanımlanmıştır.

*Kapsam, sağlanan haklar ve yararlanma şartları

** Geçici iş göremezlik ödeneği
Kanunun 16 ncı maddesinin ikinci fıkrası ile Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve
(b) bendinde belirtilen muhtarlar ile (b) bendinin (1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamındaki
sigortalılar ile 5 inci maddesinin (a) ve (g) bendi kapsamındaki sigortalı kadına, analık hallerine
bağlı olarak günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilecektir. Geçici iş göremezlik ödeneği
hekimin vereceği istirahata bağlı olarak doğumdan önceki ve sonraki 8 haftalık sürede, çoğul
gebelik halinde doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 haftalık süre ilave edilerek çalışmadığı her
gün için ödenecektir. Sigortalı kadının isteği ve hekimin onayı ile doğuma 3 hafta kalıncaya kadar
çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine çalışılan süre eklenecektir. Bu sürelerin
eklenebilmesi için doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalışmasının uygun olduğuna dair sağlık
raporu yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularınca düzenlenecektir.
Geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilmesi için;
a- İstirahatın başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin sona ermemesi,
b- Doğumdan önceki 1 yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması,
c- Bu süre içinde işyerinde çalışmamış olması,
ç- Doğum olayının gerçekleşmiş olması,
gerekmektedir.
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen muhtarlar ile aynı bendin (1),
(2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamındaki sigortalı kadına analık sigortasından geçici iş
göremezlik ödeneği ödenirken genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü
borçlarının ödendiğinin kontrolleri yapılacaktır.
Kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan “sigortalı kadının isteği ve hekimin
onayı ile doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde,” ibaresi “sigortalı kadının, erken doğum
yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin onayıyla
doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde,” şeklinde değiştirilmiştir.
Buna göre, doğum öncesi 8 (7x8=56 gün) veya çoğul gebelik halinde 10 (7x10=70 gün) haftalık
istirahata ayrılan veya 3 hafta kalıncaya kadar çalışabileceğine dair rapor alan ancak daha önce
erken doğum yapan kadın sigortalıya doğum yapacağı tarihten önce (erken doğum nedeniyle)
kullanamadığı günler doğum sonuna ilave edilerek geçici iş göremezlik ödeneği ödenecektir.

Örnek: Doğumuna 8 veya çoğul gebelikte 10 hafta kaldığı ya da 3 hafta kalıncaya kadar
çalışabileceğine dair rapor alan kadın sigortalının erken doğum nedeniyle kullanamadığı doğum
öncesine ait günleri doğum sonuna ilave edilerek geçici iş göremezlik ödeneği ödenecektir.
09/03/2011 tarihinde doğum öncesi gebelik istirahatına ayrılan ve doğumuna 3 hafta kalıncaya
kadar çalışabileceğine dair rapor alan ancak 19/03/2011 tarihinde erken doğum yapan kadın
sigortalının doğum öncesi işyerinde çalıştığı 09/03/2011-18/03/2011 tarihleri arasına ait 10 günlük
süre ile erken doğum nedeniyle kullanamadığı 19/03/2011–04/05/2011 tarihleri arası 46 günlük
(10+46 gün) gebelik istirahatı doğum sonrasına ait 56 günlük doğum sonu istirahatına ilave
edilerek (56+10+46=112) geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi gerekmektedir.
Ayrıca, doğumuna 8 hafta veya çoğul gebelikte 10 hafta kaldığı ve 3 hafta kalıncaya kadar
çalışabileceğine dair rapor almaksızın doğum öncesi 8 hafta veya çoğul gebelik halinde 10 hafta
kaldığı için istirahata ayrılan ve daha önce erken doğum yapan kadın sigortalıya doğum yapacağı
tarihten önce erken doğum yapması nedeniyle kullanamadığı günler doğum sonuna ilave edilerek
geçici iş göremezlik ödenekleri ödenecektir.
Örnek: 10/03/2011 tarihinde doğum öncesi 8 hafta veya çoğul gebelik halinde 10 hafta kaldığı için
istirahata ayrılan ve 20/03/2011 tarihinde erken doğum yapan kadın sigortalının erken doğum
nedeniyle kullanamadığı 46 günün veya çoğul gebelik hali nedeniyle 60 günün doğum sonuna
ilave edilerek geçici iş göremezlik ödeneklerinin ödenmesi gerekmektedir. Ancak 10/03/2011-
20/03/2011 tarihleri arasında hekimden onay almaksızın analık döneminde işyerinde çalıştığı için
söz konusu dönemde sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeyecektir.
Doğuma üç hafta kalıncaya kadar işyerinde çalışabileceğine dair raporu almadan işyerinde
çalışmaya devam eden, ancak doğum yaptıktan sonra erken doğum yaptığı anlaşılan kadın
sigortalıya erken doğum nedeniyle kullanamadığı günlere ait geçici iş göremezlik ödeneği doğum
sonrası çalışmadığı günlere ilave edilerek geçici iş göremezlik ödeneği ödenecektir.
Örnek: Doğum öncesi gebelik iznine ayrılmadan işyerinde çalışmaya devam eden kadın
sigortalının 01/03/2011 tarihinde doğum yapması halinde, doğum raporuna doğumun 30 gün erken
olduğu, normal doğum tarihinin 31/03/2011 olduğunun belirtmesi durumunda, sigortalının
01/03/2011-30/3/2011 tarihleri arasında erken doğum nedeniyle kullanamadığı 30 günün doğum
sonu 56 günlük istirahatına ilave edilerek geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenmesi
gerekmektedir.
25/02/2011 tarihinden itibaren, 56 gün veya çoğul gebelik halinde 70 günlük gebelik iznine ayrılan
ancak, erken doğum yapan kadın sigortalıların doğum öncesi ve sonrası sürelerinin toplam 112
günü veya çoğul gebelik halinde toplam 126 günü geçmemek şartıyla erken doğum nedeniyle
kullanamadıkları sürelerin doğum sonrasına ilave edilmesi gerekmektedir.

4-Örnek: 25.02.2011 tarihinde 56 günlük doğum öncesi istirahatına ayrılan ve doğum öncesi 33
günlük istirahatını kullanarak 30.03.2011 tarihinde erken doğum yapan kadın sigortalıya
kullanamadığı (25.02.2011-22.04.2011 tarihleri arası) 23 günlük istirahatının 56 günlük doğum
sonu istirahatına ilave edilerek geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi gerekmektedir.
Doğum öncesi istirahata ayrılan, ancak doğumu 56 veya 70 günden sonra olan sigortalılara 8 hafta
(56 gün) veya 10 haftadan (70 gün) fazla gebelik geçici iş göremezlik ödeneği
ödenemeyeceğinden, aşan süre hastalık sigortası kapsamında değerlendirilecektir.
Örnek: 01/03/2011 tarihinde doğum öncesi istirahatına ayrılan sigortalı 03/05/2011 tarihinde
doğum yaparsa, 01/03/2011-07/0/2011 tarihleri arasındaki süre hastalık sigortası, 08/03/2011-
02/05/2011 tarihleri arasındaki süre ise analık sigortası kolundan değerlendirilecektir.
Sigortalı kadının hekim raporuna istinaden çalıştığının ve doğum öncesi izninin başlama tarihinin
tespiti için düzenlenecek raporda “Gebelik normal/çoğul gebeliktir. Doğuma… hafta kalmıştır.
Sağlık durumu, doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışmasına uygundur.” ifadelerine yer verilecek
ve mutlaka rapora düzenlenme tarihi ile poliklinik protokol numarası yazılacaktır. Bu duruma göre,
raporun düzenlenme tarihi, doğum öncesi izninin (8 veya 10 haftanın) başlama tarihi olarak kabul
edilecektir.
Örnek: Doğumuna 8 veya çoğul gebelikte 10 hafta kaldığı ve 3 hafta kalıncaya kadar
çalışabileceğine dair rapor alan kadın sigortalıya doğumuna 3 hafta kaldığına dair alacağı rapora
istinaden işyerinde çalıştığı 35 gün doğum sonuna ilave edilerek doğum sonu iş göremezlik
ödeneği 91 gün olarak, çoğul gebelikte ise (ikiz vb.) 49 gün doğum sonuna ilave edilerek doğum
sonrası 105 gün üzerinden geçici iş göremezlik ödeneği ödenecektir.
Doğumuna 8 hafta kaldığı ve 3 hafta kalıncaya kadar çalışabileceğine dair rapor alan sigortalı
kadın, üç haftadan önce doğum yaparsa işyerinde çalışmadığı süre kadar gebelik geçici iş
göremezlik ödeneği ödenip rapor tarihi ile iş göremezlik ödeneğinin başladığı tarih arasındaki süre
doğum sonrası istirahat süresine ilave edilir.
Örnek: 01/03/2011 tarihinde yapılan muayenesi sonucunda doğumuna 8 hafta kaldığı ve 3 hafta
kalıncaya kadar çalışabileceğine dair rapor alan ve 05/04/2011 tarihinden itibaren işyerinde
çalışmayan sigortalı kadın 11/04/2011 tarihinde doğum yaparsa, sigortalıya 05/04/2011-
10/04/2011 tarihleri arası için gebelik geçici iş göremezlik ödeneği ödenecek, hekim raporuna
istinaden işyerinde çalıştığı 01/03/2011 ile 05/04/2011 (dahil) tarihleri arasındaki süre (35 gün) ile
erken doğum nedeni ile kullanılamayan (15 gün) doğum sonu istirahat süresine ilave edilecektir.
Doğumuna 8 hafta kaldığı ve 3 hafta kalıncaya kadar çalışabileceğine dair rapor alan sigortalı
kadın üç haftadan daha uzun bir süre sonra doğum yaparsa işyerinde çalışmadığı gün kadar gebelik
geçici iş göremezlik ödeneği ödenir. Sigortalı kadına 56, çoğul gebelikte 70 günden fazla gebelik
geçici iş göremezlik ödeneği ödenemeyeceğinden, 56 veya 70 günden, ödenen gebelik geçici iş
göremezlik süresi düşülerek kalan süre doğum sonrası istirahat süresine ilave edilir.
Örnek: 01/03/2011 tarihinde yapılan muayenesi sonucunda doğumuna 8 hafta kaldığı ve 3 hafta
kalıncaya kadar çalışabileceğine dair rapor alan 05/04/2011 tarihinden itibaren işyerinde
çalışmayan sigortalı kadın 01/05/2011 tarihinde doğum yaparsa, kendisine 05/04/2011- 31/04/2011
tarihleri arası için 26 gün gebelik geçici iş göremezlik ödeneği ödenecek ve 56-26=30 gün çoğul
gebelikte 70-26=44 gün doğum sonu istirahat süresine ilave edilecektir
Geçici iş göremezlik ödeneği alabilmek için gerekli prim ödeme gün sayısı bulunmayan ve doğum
öncesi istirahatına ayrıldığı tarih ile doğum yaptığı tarih arasında işyerinde çalışmadığı sürelerde,
işverence (toplu iş sözleşmesi, işyeri yönetmeliği hükümleri vb. nedenlerle) ücretleri verilerek
sigorta primleri de Kuruma ödenen kadın sigortalılar bakımından, Kurumca geçici iş göremezlik
ödeneği verilecek süre aynı zamanda sigorta primi bildirilmiş süre ile çakışamayacağından bu
devredeki sigorta primi bildirilmiş günlerin, yaptığı doğum nedeniyle, geçici iş göremezlik ödeneği
verilmesi için gereken 90 gün hesabında dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.
Örnek: 22/03/2011 tarihinde doğum öncesi istirahatına ayrılarak 17/05/2011 tarihinde doğum
yapan ve doğum yaptığı tarihten önceki bir yıl içinde (17/05/2010-16/05/2011 tarihleri arasında )
kendisi için 89 gün analık sigortası primi ödenmiş olan sigortalı kadının, doğum istirahatine
ayrıldığı 22/03/2011 tarihi ile doğum yaptığı 17/05/2011 tarihi arasında işyerinde çalışmadığı süre
için, toplu iş sözleşmesi gereğince işverence ücretleri, dolayısı ile sigorta primleri ödenmesi
halinde, sigortalı kadına analık geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi mümkün değildir.
Doğumdan önce gebelik istirahatının başladığı tarihte sigortalılık niteliği devam etmekte olan
kadının 90 günlük kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartını yerine getirdiğinin tespiti
halinde, gebelik istirahat süresi içinde herhangi bir sebeple hizmet akdi sona ermiş olsa dahi
kendisine doğum öncesi ve doğum sonrası geçici iş göremezlik ödeneğinin verilmesi
gerekmektedir.